Bouwvrijstelling niet nodig bij kleine tot middelgrote woningbouwprojecten

De stikstofuitstoot bij het merendeel van de kleine tot middelgrote woningbouwprojecten is zo laag, dat deze onder de stikstofdepositiegrens valt. Met de eventuele afschaffing van de bouwvrijstelling, waar de Raad van State op 2 november uitspraak over doet, hoeven dit soort projecten dus niet te vrezen voor grote nadelige gevolgen. Het enige wat zal veranderen is de toename van administratieve handelingen.

De bouwvrijstelling

Nadat in 2019 de bouw grotendeels stil kwam te liggen in Nederland, heeft de overheid diverse maatregelen genomen om deze weer door te laten gaan. Een van de meest vooraanstaande maatregel was de Stikstofwet, ingevoerd door de toenmalige minister van Landbouw (Carola Schouten). Met de ingang van deze wet werd ook de bouwvrijstelling actief. De bouwvrijstelling houdt in dat de tijdelijke stikstofuitstoot, welke valt in de sloop- en bouwfase, niet mee zal tellen in de berekening van de totale stikstofuitstoot van een project. De gebruiksfase is dan dus de enige die mee zal worden genomen in de stikstofberekening bij het aanvragen van een vergunning.

Gevolgen invoering bouwvrijstelling

De invoering van de bouwvrijstelling heeft als gevolg dat bouwers veel tijd en moeite wordt bespaard. Denk hierbij aan geen tot minder stikstofbeperkende maatregelen en een kostenbesparing doordat het project soms wel tot een half jaar aan tijd wint.

Hoe zit het precies met de stikstofdepositiegrens

De stikstofgrens is bepaald op 0,0 mol per hectare per jaar. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat het overgrote merendeel van de bouwprojecten (tot een max van 100 woningen) in de bouwfase op een stikstofdepositie van 0 mol per hectare zit. Dit betekent dat er geen stikstofbeperkende maatregelen genomen hoeven te worden, met als gevolg dat een vergunningsaanvraag wordt goedgekeurd.

Projecten waar meer dan honderd woningen worden gebouwd, of projecten die vlakbij een Natura2000-gebied liggen overschrijden vaak wel de stikstofdepositiegrens. De stikstofneerslag ligt desalniettemin bij dit soort projecten vaak niet hoger dan 0,05 mol per hectare. Grootschalige projecten (honderden woningen) vlakbij een Natura2000-gebied zijn de enige uitzonderlijke overschrijders van de stikstofdepositiegrens.

Het verschil tussen uitstoot en depositie

Stikstofuitstoot omvat stikstofoxiden die vrijkomen bij de verbranding van fossiele brandstoffen. Denk hierbij aan de uitstoot van een vrachtwagen. Waar stikstofdepositie het aantal deeltjes, dat in een natuurgebied terechtkomt, meet.

Depositie is ook meteen het belangrijkste, daar deze wordt meegenomen in de vergunningsaanvraag. Is de stikstofdepositie van een project meer dan 0,0 mol per hectare per jaar, dan dienen er stikstofbeperkende maatregelen te worden genomen.

De stikstofuitstoot bij de bouw van een huis

Deze varieert sterk, van wel 0,5 kilo tot 25 kilo stikstof per huis en hangt af van factoren als:

  • Zijn er sloop- en/of heiwerkzaamheden aan voorafgegaan
  • Welke materialen zijn gebruikt
  • Hoeveel vervoersbewegingen zijn nodig geweest
  • Welke bouwomstandigheden zijn er
  • En wat is de duur van het project geweest.

De invloed van Natura 2000-gebieden op stikstofberekeningen

Bovenstaande factoren hoeven niet perse van grote invloed te zijn op de stikstofdepositie. Deze wordt namelijk voor een groot deel mede bepaald door de afstand van de bouwlocatie tot het dichtstbijzijnde Natura 2000-gebied.

Bouwen nabij een Natura 2000-gebied verhoogt de kans op stikstofneerslag in dat betreffende gebied. Het gevolg hiervan is dat een klein project, dichtbij zo’n gebied, meer effect kan hebben dan een grootschalig bouwproject, welke verder van de locatie af ligt.

Projectontwikkelaars en bouwers houden al slim rekening met het bovenstaande door bijvoorbeeld de locatie en het aantal woningen dusdanig af te stemmen zodat de stikstofdepositie op 0,0 mol per hectare per jaar uit komt.